Utrzymanie zdrowej flory jelitowej przewodu pokarmowego niesie ze sobą wiele korzyści. Jej zaburzenie może powodować bóle brzucha, wzdęcia, zmianę konsystencji stolca, a także mieć negatywny wpływ na układ immunologiczny i zwiększać ryzyko rozwoju infekcji. Dbanie o dietę bogatą w probiotyki ma także istotne znaczenie w kontekście odchudzania. Szczepy probiotyczne mogą wspierać utratę wagi poprzez regulację trawienia i ograniczenie wchłaniania tłuszczów. Czym dokładnie charakteryzują się powyższe związki? Czy bakterie w diecie z rodzaju Lactobacillus Rhamnosus i Bifidobacterium rzeczywiście mogą stanowić wsparcie w walce z nadmierną masą ciała? Odpowiedzi na te i wiele innych nurtujących Cię pytań znajdziesz w poniższym artykule.
Spis treści:
Czym są bakterie probiotyczne i jaki mają wpływ na stan mikroflory jelit?
Zanim przejdziemy do omówienia właściwości szczepów probiotycznych, spróbujemy wyjaśnić, czym tak naprawdę są i dlaczego mają tak ważne znaczenie dla mikrobioty jelitowej. Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia terminem „probiotyk” określa się żywe drobnoustroje, które dostarczane do organizmu w określonych ilościach wywierają korzystne skutki zdrowotne. Mechanizm działania tych związków obejmuje m.in. produkcję metabolitów przeciwbakteryjnych, zapobieganie infekcjom układu pokarmowego, a także modulację odpowiedzi immunologicznej.
Efekt, jaki wywołują probiotyki na organizm człowieka, tak naprawdę zależy od szczepu. Każdy z nich ma swoją nazwę zgodnie z zasadami Międzynarodowego Kodu Nomenklatury. I tak wyróżniamy np. Lactobacillus Rhamnosus GG ATCC, Bifidobacterium breve BR03, Bifidobacterium infantis 35624, Streptococcus thermophilus St-21. W obrębie danego gatunku różne szczepy mogą różnić się pod względem wywoływanego działania. Z tego względu możliwe jest ich stosowanie w przypadku różnych dolegliwości i jednostek chorobowych.
Przeczytaj także: Dieta low fodmap. Fodmap – na czym polega dieta?
Bakterie kwasu mlekowego Lactobacillus i Bifidobacterium – jakie mają właściwości?
Do najpopularniejszych szczepów, które pojawiają się w przewodzie pokarmowym człowieka tuż po przyjściu na świat, zalicza się żywe kultury z rodzaju Lactobacillus. Mają kształt pałeczek i występują pojedynczo lub w formie łańcuszków. Poza tym, że stanowią naturalną pożywkę dla mikroflory i sprzyjają utrzymaniu zdrowego środowiska w obrębie jelit, odpowiadają też za:
- produkcję kwasu mlekowego,
- fermentację węglowodanów,
- wspomaganie procesu trawienia,
- przyswajanie składników odżywczych,
- regulację procesów metabolicznych organizmu,
- wzmacnianie odporności,
- wspieranie prawidłowej pracy układu nerwowego.
Do szczepów, których obecność jest niezbędna w kontekście utrzymania zdrowej mikroflory, należy też rodzaj Bifidobacterium. Mikroby zaliczane do tej grupy wytwarzają kwas mlekowy i pomagają w utrzymaniu optymalnego pH (takiego, w którym nie mogą namnażać się związki chorobotwórcze). Zbadane właściwości tych żywych kultur probiotycznych obejmuje m.in.:
- poprawę perystaltyki jelit,
- pomoc w trawieniu białek, tłuszczów i węglowodanów,
- obniżanie poziomu glukozy na czczo,
- stabilizację stężenia cholesterolu,
- wspieranie odporności,
- łagodzenie stresu oksydacyjnego.
Niektóre badania dowodzą ponadto, że wybrane gatunki Bifidobacterium mogą stanowić wsparcie w niwelowaniu stanów zapalnych oraz poprawie kondycji psychicznej poprzez oddziaływanie na oś podwzgórze-przysadka-nadnercze.
Wybrane gatunki Lactobacillus i Bifidobacterium wchodzą też w skład preparatów probiotycznych przeznaczonych do odbudowy mikroflory zubożałej np. na skutek częstego przyjmowania antybiotyków.
Jakie produkty zaliczane są do naturalnych probiotyków w diecie?
Probiotyki o pozytywnym wpływie na zdrowie człowieka występują w różnych produktach spożywczych. Jeśli chcesz zwiększyć odporność organizmu i poprawić pracę jelit, zadbaj o to, aby w Twojej diecie pojawiło się takie pożywienie jak:
- kapusta kiszona i jej sok,
- kiszone ogórki,
- jogurty naturalne,
- maślanki i kefiry,
- kwas chlebowy,
- zakwas z buraków.
Dbając o właściwy sposób odżywiania, dostarczasz organizmowi nie tylko potrzebnych makro i mikroelementów, ale także troszczysz się o swoją mikroflorę. Dobrym źródłem probiotyków jest także wiele innych pokarmów, spośród których można wymienić, chociażby tradycyjny tempeh produkowany z ziaren soi poddawanych procesowi fermentacji, czy cieszący się coraz większą popularnością napój kombucha wywodzący się z północno-wschodnich Chin, który jest wytwarzany na bazie fermentowanej herbaty.
Może Cię zainteresować: Dieta po operacji jelita grubego – rady od dietetyka
Czy żywe kultury bakterii i drożdży mogą wspomagać redukcję wagi?
Badania publikowane w renomowanych czasopismach takich jak Nature, Genes & Nutrition, czy MDPI często omawiają wpływ mikroflory jelitowej na zdrowie metaboliczne i wskazują na potencjalne możliwości terapii probiotycznych jako środka wspomagającego kontrolę masy ciała i prewencję otyłości.
Stosowanie probiotyków może być skuteczne w zapobieganiu chorobom układu trawiennego objawiającym się bólem brzucha, wzdęciami, biegunką, zmianą konsystencji stolca. Przyjmowane w odpowiednich ilościach wykazują też korzystny wpływ na redukcję wagi. W jaki sposób? Spieszymy z odpowiedzią.
Naukowcy poszukujący przyczyn rozwoju otyłości, zwrócili uwagę na zmienność składu mikroflory w zależności od masy ciała. U pacjentów z BMI powyżej 20 stwierdzono większą ilość związków z rodzaju Bacteroides. Dodatkowo mikrobiom osób z nadprogramowymi kilogramami częściej był kolonizowany przez pałeczki Escherichia coli oraz Staphylococcus aureus.
Skład mikrobiomu może sprzyjać przybieraniu na wadze. Udowodniono też, że niektóre gatunki probiotyczne mogą nadmiernie przyczyniać się do syntezy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które sprzyjają kumulowaniu się tkanki tłuszczowej w organizmie.
Stosowanie niektórych probiotyków może mieć korzystny wpływ na uregulowanie masy ciała. Trzeba jednak mieć świadomość, że nie stanowią one cudownego lekarstwa na otyłość. W walce z nadwagą istotne znaczenie ma przede wszystkim zbilansowana dieta oraz regularna aktywność fizyczna.
Jaki prebiotyk jest najlepszy i jaki powinien zawierać szczep? Które dobre bakterie mają korzystne działanie na organizm?
Jeśli Twój jadłospis jest urozmaicony i zbliżony do modelowego, przyjmowanie suplementów diety zawierających żywe mikroorganizmy wyizolowane z różnych szczepów bakterii nie jest konieczne. Jeżeli spożywasz na co dzień kiszonki oraz fermentowane produkty mleczne, takie pożywienie z pewnością zaspokoi potrzeby Twojej mikrobioty. W takiej sytuacji zażywanie preparatów z żywymi kulturami bakteryjnymi nie przyniesie większych rezultatów. Istnieją jednak okoliczności, kiedy warto sięgnąć po suplementy diety z probiotykami. Przykładowe wskazania do ich stosowania to:
- antybiotykoterapia,
- biegunka infekcyjna,
- nawracające problemy ze strony układu trawiennego.
Dobry preparat wspomagający odbudowę flory bakteryjnej powinien być dostosowany do potrzeb konkretnej osoby. W aptekach można znaleźć m.in. środki bez glutenu, bez laktozy, odpowiednie dla wegan itp. Przy wyborze określonego produktu należy zwrócić uwagę na żywotność oraz liczebność drobnoustrojów probiotycznych, ponieważ dzienna skuteczna dawka wynosi od 1 do 10 miliardów. Do najpopularniejszych kultur wchodzących w skład flory bakteryjnej jelit zalicza się rodzaje Lactobacillus i Bifidobacterium.
Bakterie w diecie. Korzystaj z dobrodziejstwa probiotyków
W kwestii dokładnego poznania probiotyków wiele pytań pozostaje jeszcze bez odpowiedzi. Do tej pory wiadomo, że te pożyteczne substancje przynoszą pozytywne działanie w przypadku schorzeń przewodu pokarmowego, a także przyczyniają się do zwiększenia odporności organizmu. Przyjmowane w odpowiednich ilościach wspierają prawidłowe trawienie, przez co mogą stanowić wsparcie w walce z nadwagą i otyłością. Specjaliści zalecają jednak, aby nie przesadzać z ich ilością w diecie. Nadmiar probiotyków może bowiem prowadzić do rozwoju zespołu SIBO – zaburzenia objawiającego się zaparciami, zgagą, refluksem, bólem głowy i ogólnym zmęczeniem.
Nie masz czasu na gotowanie? Postaw na Zdrowy Catering
