Dieta wątrobowa przy marskości wątroby

Marskość wątroby — czym jest?

Choroby wątroby dotyczą wielu osób. Najczęstsze schorzenia wątroby to: marskość wątroby, alkoholowe stłuszczenie wątroby i niealkoholowe stłuszczenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby, zwyrodnienia komórek wątrobowych, wirusowe zapalenie wątroby oraz nowotwór wątroby. Marskość wątroby to poważne schorzenie, które wymaga nie tylko leczenia, ale także ścisłej kontroli diety. To  także przewlekła choroba, w której dochodzi do postępującego niszczenia komórek wątroby i zastępowania ich tkanką bliznowatą (zwłóknieniem). Proces ten uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie wątroby, a z czasem prowadzi do jej niewydolności. Do marskości dochodzi z różnych przyczyn, ale najczęstsze to nadużywanie alkoholu, przewlekłe zapalenie wątroby (np. wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C) oraz stłuszczenie wątroby związane z otyłością. Choroba rozwija się powoli, często przez wiele lat, zanim objawy staną się widoczne.

Typy marskości wątroby

Marskość wątroby dzieli się na kilka typów, w zależności od przyczyny i stopnia uszkodzenia wątroby. Wyróżnia się marskość alkoholową, wynikającą z długotrwałego nadużywania alkoholu, oraz marskość wirusową, spowodowaną przewlekłymi infekcjami wirusami zapalenia wątroby (HBV, HCV). Istnieje także marskość metaboliczna, związana z chorobami takimi jak hemochromatoza czy stłuszczeniowa choroba wątroby. Marskość autoimmunologiczna powstaje w wyniku nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego. Na koniec, marskość kryptogenna, której przyczyna jest nieznana.

Różnice między marskością alkoholową a niealkoholową

• Przyczyny: Marskość alkoholowa jest wynikiem nadmiernego spożycia alkoholu, podczas gdy marskość niealkoholowa ma często podłoże metaboliczne, jak otyłość, cukrzyca i niezdrowy styl życia.
• Wiek pacjentów: Marskość alkoholowa częściej występuje u osób starszych, które przez lata piły alkohol, natomiast marskość niealkoholowa może dotyczyć także młodszych osób, szczególnie w związku z problemami metabolicznymi.
• Leczenie: Podstawą leczenia marskości alkoholowej jest całkowite zaprzestanie picia alkoholu, natomiast w przypadku marskości niealkoholowej kluczowa jest poprawa stylu życia, szczególnie zmiana diety i aktywność fizyczna.

Co jeść przy marskości wątroby?

Przy marskości wątroby należy stawiać na lekkostrawne pokarmy. Świeże owoce, warzywa, chude białko (np. ryby, drób), oraz produkty pełnoziarniste to podstawa zdrowej diety wątrobowej. Równie ważne jest unikanie alkoholu, przetworzonej żywności, oraz tłustych potraw, które mogą nasilać objawy choroby.

• Białko — odpowiednia ilość chudego białka jest kluczowa, zwłaszcza dla osób w podeszłym wieku i tych z niedożywieniem. Ważne jest, aby dostarczać białka z roślin strączkowych, jaj, ryb i drobiu.
• Tłuszcze — unikaj tłuszczów nasyconych i trans, a wybieraj zdrowe tłuszcze z roślin, takie jak oliwa z oliwek i awokado. Pamiętaj, że nadmiar tłuszczu może spowolnić regenerację wątroby.
• Węglowodany — produkty bogate w błonnik, takie jak pełnoziarniste zboża, wspomagają metabolizm i pomagają regulować poziom cukru we krwi, co jest szczególnie ważne dla osób z marskością wątroby.
• Nawodnienie — pamiętaj o regularnym nawadnianiu organizmu, najlepiej wodą lub ziołowymi herbatami. Unikaj słodzonych napojów, które obciążają wątrobę.

Uwaga:

Przy zaawansowanej marskości wątroby może być konieczne ograniczenie białka, aby zapobiec encefalopatii wątrobowej. Skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem, aby dostosować dietę do swojego stanu zdrowia.

Może Cię zainteresować: Dlaczego warto usunąć cukier z diety? 10 powodów

Produkty zakazane 

Przy marskości wątroby należy unikać produktów, które mogą dodatkowo obciążyć już osłabiony organ. Niepolecane są:

• Tłuste i smażone potrawy, które mogą nasilić stan zapalny wątroby. Do tej listy zalicza się przede wszystkim tłuste mięso wołowe, tłuste mleko, konserwy mięsne, tłuste wędliny, tłustą wieprzowinę, nasiona roślin strączkowych oraz tłuste sery podpuszczkowe.
• Produkty przetworzone, bogate w konserwanty i sztuczne dodatki, które są trudne do strawienia.
• Alkohol, który może znacznie pogorszyć stan zdrowia wątroby.
• Słodzone napoje i produkty o wysokim indeksie glikemicznym, mogące prowadzić do nagłych wzrostów poziomu cukru we krwi.
• Pikantne posiłki, które podrażniają żołądek.
• Palenie papierosów nie jest wskazane.

Unikając tych produktów, można wspierać regenerację wątroby i poprawić samopoczucie.

Przeczytaj także: Dieta przy anemii

Przykładowy jadłospis — dieta wątrobowa

Śniadanie: pieczona owsianka peanut butter z dodatkiem konfitury z porzeczki,

II śniadanie: koktajl brzoskwiniowo- truskawkowy,

Obiad: gulasz z udek kurczaka podany z gnocchi,

Podwieczorek: jogurtowe ciasto ze śliwką,

Kolacja: sałatka makaronowa z tuńczykiem i warzywami.

Dieta pudełkowa przy marskości wątroby

Dieta pudełkowa to coraz popularniejsze rozwiązanie, które może także wspierać osoby z chorobami wątroby. Dla pacjentów z marskością, catering dietetyczny jest wygodnym sposobem na utrzymanie odpowiedniej diety bez potrzeby codziennego gotowania. Firmy oferujące diety pudełkowe mogą dostosować swoje menu do specyficznych potrzeb zdrowotnych, takich jak ograniczenie soli, tłuszczów nasyconych i dostosowanie odpowiednich porcji białka.

Dlaczego warto rozważyć dietę pudełkową? Przede wszystkim dlatego, że posiłki są przygotowywane przez specjalistów, a więc możesz być pewny, że będą one odpowiednio zbilansowane. Zapamiętaj: dobór odpowiednich składników w diecie pudełkowej pomoże Ci zadbać o wątrobę, bez ryzyka nieodpowiedniego odżywiania. Ułatwia to także unikanie produktów, które mogłyby dodatkowo obciążyć organizm.

Dieta pudełkowa oferuje różne plany, co umożliwia dostosowanie do indywidualnych potrzeb zdrowotnych i stylu życia. Dostępna jest w wielu polskich miastach, takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław czy Poznań, co pozwala na korzystanie z niej niemal w każdym większym ośrodku miejskim. Zatem, jeśli nie masz czasu na przygotowywanie posiłków, dieta pudełkowa może być doskonałym rozwiązaniem.

Spodobały Ci się propozycje zdrowych posiłków prosto z kuchni Zdrowego Cateringu? Koniecznie wypróbuj naszą dietę! Umożliwiamy wybór menu w cenie, dlatego możesz dopasować wybrane posiłki do swoich preferencji. 

Źródło:

1. Jarosz, M. (2020). „Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”. Warszawa: Instytut Żywności i Żywienia.
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10459677/ [online] [dostęp 24.09.2024]