Płatki owsiane od lat cieszą się opinią jednego z najzdrowszych produktów śniadaniowych. Choć dla wielu osób owsianka to nieodłączny element porannego menu, niektórzy zastanawiają się, czy warto spożywać ją regularnie. Poniżej przyjrzymy się, dlaczego błyskawiczne płatki owsiane zyskują na popularności i jakie korzyści zdrowotne niosą za sobą.
Spis treści:
Różne rodzaje płatków owsianych
Owies i przetwory owsiane są znaczne człowiekowi od przeszło 2000 lat. Na przestrzeni ostatnich lat znacznie wzrosło zainteresowanie tym ziarnem. Wszystko dlatego, że jest naturalne, mało przetworzone i zawiera szereg składników funkcjonalnych takich jak błonnik pokarmowy, beta-glukany, nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy i składniki mineralne.
Wyróżnia się następujące rodzaje płatków owsianych:
- zwykłe – są produkowane z całego ziarna owsa,
- górskie – powstają z pokrojonych ziaren,
- błyskawiczne – są otrzymywane z pokrojonych ziaren poddawanych obróbce parą, która rozluźnia ich strukturę i powoduje rozmiękczenie.
W zależności od procesu produkcji i stopnia przetworzenia płatki owsiane mogą różnić się zawartością składników odżywczych. Jednak decydując się na ich wybór, warto pamiętać, że niezależnie od ich rodzaju, zawsze będzie to typ zdrowej żywności funkcjonalnej.
Wartości odżywcze płatków owsianych
Płatki owsiane są doskonałym źródłem błonnika rozpuszczalnego, witamin i minerałów. Zawierają przede wszystkim beta-glukan, który ma istotny wpływ na zdrowie serca. Beta-glukan obniża poziom złego cholesterolu LDL, co zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Codzienne spożywanie owsianki może pomóc w kontrolowaniu poziomu cholesterolu, a także stabilizować poziom cukru we krwi, co jest szczególnie korzystne dla osób z cukrzycą typu 2.
Płatki owsiane są także bogate w składniki mineralne, takie jak magnez, żelazo, potas i wapń, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. W ich składzie występuje też niezwykle ważny dla zdrowia cynk, który wspomaga pracę układu immunologicznego, poprawia kondycję włosów i paznokci oraz ma korzystny wpływ na stan kośćca. Witamina B6, magnez i tryptofan obecne w płatkach sprzyjają produkcji serotoniny, co wpływa na poprawę nastroju i jakość snu.
Owies odznacza się także wysoką zawartością witaminy E, która jest określana mianem „witaminy młodości”. Substancja ta skutecznie opóźnia procesy starzenia, a dzięki temu, że potrafi wnikać w skórę, chroni naskórek przed niekorzystnym wpływem intensywnego promieniowania ultrafioletowego i zapobiega nadmiernej utracie wody.
Ziarno owsa charakteryzuje się również wysoką zawartością białka o korzystnym składzie aminokwasowym (które jest określane białkiem o wysokiej wartości biologicznej). Zawiera ono odpowiednią ilość i optymalne proporcje wszystkich niezbędnych aminokwasów, dlatego może być wykorzystywane do budowy białek ustrojowych potrzebnych organizmowi między innymi do odbudowy i naprawy zużytych tkanek.
Może Cię zainteresować: Hashimoto dieta – co jeść? Jadłospis w diecie Hashimoto
Wsparcie dla układu pokarmowego – błonnik dla właściwej pracy jelit
Płatki owsiane dzięki wysokiej zawartości błonnika wspomagają procesy trawienne i regulują pracę układu pokarmowego. Pomagają w zapobieganiu zaparciom oraz wspierają zdrowie jelit. Z tego powodu owsianka jest polecana osobom z problemami trawiennymi, choć nie jest wskazana w przypadku osób cierpiących na poważne schorzenia jelit, takie jak wrzodziejące zapalenie jelit, ze względu na możliwość podrażnienia śluzówki.
Kontrola masy ciała – idealna dla osób na diecie
Płatki owsiane to doskonały wybór dla osób dbających o linię. Zawarte w nich złożone węglowodany zapewniają długotrwałe uczucie sytości, co pomaga w unikaniu podjadania między posiłkami. Dzięki temu mogą stanowić wsparcie w procesie utraty wagi. Błonnik pokarmowy, który znajduje się w płatkach owsianych, nie tylko poprawia trawienie, ale także zmniejsza uczucie głodu, co może pomóc w kontrolowaniu masy ciała.
Korzyści dla serca i naczyń krwionośnych
Jedną z największych zalet płatków owsianych jest ich zdolność do obniżania poziomu cholesterolu, co przyczynia się do poprawy zdrowia serca. Regularne spożywanie owsianki może zmniejszać ryzyko miażdżycy oraz innych schorzeń sercowo-naczyniowych. Badania potwierdzają, że spożywanie zaledwie 100 gramów płatków dziennie może dostarczyć organizmowi wystarczającej ilości błonnika, aby skutecznie obniżyć poziom złego cholesterolu.
Stabilizacja poziomu cukru we krwi – zapobieganie cukrzycy
Płatki owsiane są zalecane dla osób z cukrzycą typu 2, ponieważ mają niski indeks glikemiczny, co oznacza, że po ich spożyciu glukoza uwalnia się do krwiobiegu wolniej, co zapobiega gwałtownym skokom cukru. Jednak należy pamiętać, że sposób przygotowania owsianki ma znaczenie – dłuższe gotowanie może podnosić indeks glikemiczny, dlatego najlepiej zalewać płatki wrzątkiem lub przygotowywać je na krótko.
Zastosowanie płatków owsianych w kosmetyce
Płatki owsiane mają szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w kosmetyce. Ze względu na swoje właściwości łagodzące, często są wykorzystywane w naturalnych maseczkach i peelingach. Pomagają łagodzić podrażnienia skóry, nawilżają oraz opóźniają procesy starzenia dzięki zawartości przeciwutleniaczy. Regularne stosowanie kosmetyków na bazie płatków owsianych może poprawić kondycję skóry, zwłaszcza u osób z problemami dermatologicznymi.
Polecany artykuł: Czy warto kupować zdrową żywność z marketu?
Kto powinien unikać płatków owsianych?
Choć płatki owsiane są jednym z najzdrowszych produktów, istnieją grupy osób, które powinny ograniczyć ich spożycie. Dotyczy to przede wszystkim osób z poważnymi problemami jelitowymi, takimi jak wrzodziejące zapalenie jelit. W takich przypadkach błonnik zawarty w owsiance może podrażniać jelita.
Inne przeciwwskazania do unikania tych produktów w diecie to:
- zapalenie żołądka lub dwunastnicy,
- choroba Leśniowskiego-Crohna,
- przebyte zabiegi operacyjne w obrębie jamy brzusznej,
- celiakia,
- nietolerancja glutenu,
- kamica nerkowa (szczawianowa),
- alergia na aminy biogenne.
W tym miejscu warto również zaznaczyć, że nie wszystkie produkty z owsa są odpowiednie dla osób z cukrzycą i insulinoopornością. Przy tego typu zaburzeniach metabolicznych dietetycy polecają głównie płatki zwykłe lub górskie, ponieważ są mniej przetworzone i mają niższy indeks glikemiczny.
Z czym jeść płatki owsiane? Owsianka jako idealne śniadanie
Płatki owsiane są niezwykle wszechstronne i można je spożywać na wiele sposobów. Tradycyjna owsianka na wodzie lub mleku to tylko jedna z opcji. Można je także dodawać do jogurtów, smoothie, a nawet przygotowywać z nich zdrowe wypieki, takie jak ciasteczka owsiane. Owsianka z owocami, bakaliami czy orzechami to nie tylko pyszny, ale również pełnowartościowy posiłek.
Podsumowanie – czy warto jeść płatki owsiane?
Odpowiedź na to pytanie brzmi: zdecydowanie tak! To produkt o ogromnych korzyściach zdrowotnych, który wspiera pracę serca, reguluje poziom cukru we krwi, pomaga w utrzymaniu prawidłowej wagi i dba o zdrowie układu pokarmowego. Co więcej, dzięki ich wszechstronności w kuchni, każdy może znaleźć sposób, by włączyć je do swojej diety. Regularne spożywanie płatków wytwarzanych z owsa zwyczajnego to prosta droga do poprawy zdrowia i samopoczucia.
Bibliografia:
- M. Gibiński, D. Gumul, J. Korpus, Prozdrowotne właściwości owsa i produktów owsianych, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2005.
- E. Lange, Produkty owsiane jako żywność funkcjonalna, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2010.
- A. Ginter, K. Zarzecka, M. Gugała, I. Mystkowska, Właściwości odżywcze owsa i jego przetworów, Czasopismo Naukowe Herbalism, nr 1 (10)/2024,
- Z. Zdrojewicz, A. Lubańska, A. Wyderkowska, Wpływ spożywania płatków owsianych na organizm człowieka, Medycyna Rodzinna 2/2017.
- https://podr.pl/rozwoj_obszarow_wiej/platki-owsiane-wlasciwosci-i-zastosowanie/
- https://biokurier.pl/jedzenie/platki-owsiane-zastosowania-i-wlasciwosci-zdrowotne/
